widzę, że znów trza ludziom przykład dać. krótko zatem o książce już dość starej, ale wciąż bardzo dobrej:

Isaac Asimov "Pozytonowy detektyw"

książka w założeniu jest kryminałem, w mieście przyszłości, wielkiej aglomeracji zamkniętej na świat zewnętrzny żyje pewien detektyw. któregoś dnia dostaje do rozwiązania sprawę, w oddalonej nieco osadzie, w której mieszkają ludzie z innych planet dochodzi do morderstwa, a głównym podejrzanym jest robot. nasz detektyw dostaje propozycję rozwiązania sprawy w zamian za awans społeczny.
tak to pokrótce wygląda od strony fabularnej. tak naprawdę jednak kryminału jest w tym mało, a intrygę może rozwiązać przed czasem przeciętny zjadacz Agathy Christie, jednak nie zagadka morderstwa jest tu najważniejsza. Asimov znakomicie kreuje wizję wielkiej miejskiej aglomeracji, ciasno zamkniętej na świat zewnętrzny, której mieszkańcy boją się jak ognia świeżego powietrza i otwartej przestrzeni. równie znakomicie idzie zarysowanie społeczeństwa oburzonego faktem, że ludzie z innych planet (ziemscy kolonizatorzy, którzy po wielu latach odnawiają stosunki z rodzimym światem) zalewają ich świat robotami, które to odbierają miejsca pracy. owi innoświatowcy to też ciekawy temat. ich technika poszła do przodu dużo bardziej niż ziemska, żyją dwa lub nawet trzy razy dłużej niż ziemianie i bardzo lubią świeże powietrze i tak dalej.
mamy też społeczeństwo stłoczone w wielkich blokach mieszkaniowych, w których toalety są tylko publiczne. jedzenie jest ściśle wydzielane, tak żeby go czasem nie zabrakło, nie ma batoników czy innych małych przyjemności. jest za to podział klasowy, a im wyższej ktoś jest klasy, tym lepsze mieszkanie mu przysługuje i wyższe racje żywnościowe.
fajnym smaczkiem są też tak zwani "Średniowiecznicy", których powszechnie uważa się za dziwaków, bo cechuje ich zamiłowanie do różnych przestarzałych zwyczajów, takich na przykład jak posiadanie w mieszkaniu okna.
to wszystko sprawia, że ten świat przyszłości jest niezwykle ciekawy, a obserwowanie go sprawia czytelnikowi przyjemność. książkę pochłonąłem w sumie w dwa dni, ale nie jest to żadna sztuka, bo liczy sobie ona trochę ponad dwieście stron. gorąco polecam, bo naprawdę warto. przestrzegam też, że film "Ja, robot" nakręcony na motywach powieści de facto nie ma z nią nic wspólnego.
jeszcze taka mała obserwacja: książki sf z czasów Asimova, czy chociażby Herberta są niezwykle przesiąknięte religią, co również jest bardzo ciekawe, tym bardziej jak się patrzy na współczesną fantastykę, w której jest coraz więcej ateizmu. nie żebym cokolwiek krytykował, ale jednak fajnie jest poczytać książkę, która mimo że przemyca pewne jednoznacznie katolickie treści, to jednak jest bardzo ciekawe i dobra.

Zapomniałeś o dużych literach na początku zdania. No nic. Nazwa Wielkiego Kalkulatora przypadła mi do gustu.
Dziś zaczynam czytać pierwszą i ostatnią mangę w moim życiu. Nie dlatego że ciekawi mnie temat mangi, ale raczej dlatego, że otwarcie jej na losowej stronie ukazało mi transformację w człowieka-ślimaka. Chyba to później zrecenzuję.

zabieram się za to od dłuższego czasu i stwierdziłem, że w końcu muszę zrecenzować jedną z najlepszych serii w fantasy. mowa oczywiście o "Xanth" autorstwa Piersa Anthony'ego, a okazja ku temu jest wyśmienita, bo jak się parę dni temu dowiedziałem seria po latach została w Polsce wznowiona. cieszę się jak małe dziecko, bo stare polskie wydanie obejmowało "zaledwie" dwadzieścia tomów, podczas gdy na świecie istnieje ich w tej chwili trzydzieści osiem (a liczba ta wciąż rośnie Agnieszku). co prawda ciężko jest mi uwierzyć w to, że nowe wydanie "Xanth" dobije chociaż do dziesiątego tomu, ale i tak będę temu projektowi wytrwale kibicował, gdyż jestem bardzo ciekaw losów krainy (a szczególnie demona Xa(N/T)h) po "Tamtym złym wietrze".

do rzeczy jednak. "dlaczego Damian podnieca się jakimiś starymi książkami o których nigdy nawet nie słyszałem? pewnie to jakiś shit, w sumie Damian się tym podnieca, więc to na pewno shit...". otóż książkami Anthony'ego zaczytywałem się i kompletowałem ich kolekcję na długo przed tym zanim po raz pierwszy usłyszałem o "Świecie Dysku". zacząłem jakoś w szóstej klasie podstawówki, gdy jedynym źródłem książek była dla mnie księgarnia na rynku i przypadkiem w moje ręce wpadł latem "Obowiązkowy gargulec". mały Damianek zaintrygowany książkę kupił, a już po trzech dniach wynosił stamtąd następny tom. jak się później okazało obie zakupione wówczas książki były próbą reanimacji popularności serii, która w Polsce przypadła jakoś na wczesne lata dziewięćdziesiąte. dlatego też po przeczytaniu tych dwóch fantastycznych książek bardzo długo nie mogłem znaleźć nic więcej z tej serii. Rebis okazał się jednak na tyle łaskawy, że wydał jeszcze "Tamten zły wiatr" zanim serię kompletnie porzucił, a dla mnie wkrótce potem nastał czas internetu i Allegro dzięki czemu obecnie na mojej półce stoi dziewiętnaście tomów "Xanth", a do skompletowania całego polskiego wydania brakuje mi jedynie "Olbrzymiego kochania".

post jest już strasznie długi, a ja jeszcze nie zacząłem recenzować. bardzo was za to przepraszam, ale jestem wielkim fanem "Xanth" i nie potrafię opisać go w kilku zdaniach. teraz już jednak do rzeczy. tytułowa kraina znajduje się gdzieś w okolicach Florydy i jest przepełniona magią, której źródłem jest rozmyślający pod ziemią demon Xa(N/T)h. kraina wypełniona jest więc magicznymi stworzeniami, a wszyscy ludzcy mieszkańcy posiadają magiczne talenty. z reguły są to mało atrakcyjne rzeczy, typu zdolność wyczarowywania kolorowych plam na ścianie, ale zdarzają się potężne talenty klasy maga takie jak zdolność rozmawiania z przedmiotami. krainą rządzi król, którym może zostać jedynie mag. historia w kolejnych tomach koncentruje się na różnych bohaterach z głównych czyniąc pobocznych, a z drugoplanowych głównych, czasami wprowadzając też zupełnie nowe postaci, czyli dokładnie tak samo jak w "Świecie Dysku". podobieństwem jest również to, że obie serie to fantasy humorystyczne.

jednakże w przypadku "Xanth" mamy do czynienia z baśnią, dodajmy że bardzo naiwną, ale jednak pełną uroku. cała kraina pełna jest zabawnych i sympatycznych postaci o losach których chcemy czytać wciąż więcej. potwierdzeniem niech będzie fakt, że początkowo "Xanth" miał być trylogią, ale Anthony tak się rozkręcił, że szybko zdefiniował trylogię jako 3X3, a niedługo potem jako 3x3x3. jaka jest obecna definicja nie wiem, ale potęgę trójki autor juz dawno zostawił za sobą.

oczywiście przy takiej ilości książek nie da się cały czas trzymać równego wysokiego poziomu, dlatego też nieraz widoczne są spadki formy. i tak po pierwszych czterech tomach przychodzi fatalne "Ogrze, ogrze", które szczerze odradzam. później forma idzie nieznacznie do góry, by znów nieco opaść przy "Okrutnym kłamstwie", ale dalej z każdym kolejnym tomem jest lepiej, a ostatnie trzy "polskie" tomy to już prawdziwa poezja (choć w tym momencie może przez mnie przemawiać sentyment). nie jest jednak tak, że Piers Anthony to pisarski geniusz. jego opisy niejednokrotnie są męczące, a pokrętna logika rządząca światem totalnie niezrozumiała, jednak to nie ze względu na bogaty warsztat uwielbiam "Xanth".

tym co kocham w książkach o magicznej krainie na skraju Florydy są jak już wspomniałem wcześniej świetni bohaterowie, o których można czytać w nieskończoność (że wspomnę chociażby Binka, gargulca Gary'ego, księcia Dolph'a czy Dobrego Maga Humphrey'a). oprócz tego sama kraina przyciąga nas swoją magią. w Xanth jedzenie rośnie na drzewach, to może jeszcze nikogo specjalnie nie dziwi, ale fakt, że z drzewa możemy też sobie zerwać nowiutką parę butów, koc i poduszkę, to już jest spore novum. bohaterowie podróżujący przez Xanth mają bardzo łatwe życie, wszystkie potrzebne artykuły zrywają po drodze, a jak idą po magicznej ścieżce, to nawet nie muszą miec przy sobie broni, bo i tak nic im nie grozi ze strony potworów.

zaraz, zaraz... wszystkie potrzebne rzeczy zrywamy z drzewa, a potwory nas omijają? o czym do cholery ten facet pisze w trzydziestu ośmiu tomach? i tutaj kolejny plus dla Anthony'ego za kreatywność. to wydaje się w sumie oczywiste, a jednak dopiero ten facet wpadł na to, że bohaterowie powieści fantasy mogą mieć tak prozaiczne problemy jak szukanie męża lub żony (syrena Mela, golem Grundy), złośliwe tornado ("Tamten zły wiatr"), czy chociażby słaby wzrok (dla Gwenny, która ma zostać pierwszym żeńskim wodzem Góry Goblinów to spory problem). mamy też oczywiście całą masę bardziej fantastycznych fabuł związanych z poszukiwaniem źródeł magii lub własnego magicznego talentu (cudowny Bink).

wracając jeszcze na moment do świata, jego główna siła nie tkwi wcale we wszechobecnej magii, ale w dobrej konstrukcji i przede wszystkim w ciekawych i często zabawnych konwenansach. dla przykładu zwykła kobieta może biegać nago po całej krainie jeśli tylko przyjdzie jej na to ochota, ale już księżniczka obnażać może się jedynie przy mężu. jak już w tematach damsko-męskich jesteśmy, to inny konwenans jest taki, że mężczyzna nie może widzieć majtek kobiety przed ślubem (zwłaszcza na niej), ani nawet wiedzieć jakiego są koloru (czyżby fetyszyzm autora?). a najzabawniejsze jest to, że ten problem doczekał się nawet swojego tomu (bardzo fajna "Barwa jej bielizny").

kurczę nie jestem nawet w połowie pochwalnego piania, a post jest już na tyle długi, że i tak nikt nie doczytał do tego miejsca. w związku z tym wspomnę jeszcze tylko o jednej mocnej stronie serii "Xanth". chodzi o całą masę gier słownych, od czego w sumie powinienem był zacząć. autor po mistrzowsku bawi się językiem angielskim i raczy nas całą masą dziwnych stworzeń i przedmiotów zrodzonych w wyniku zabawy słowem. świetnym przykładem jest pojawiający się w "Obowiązkowym gargulcu" przewodniczący z krzesłem zamiast głowy (ang. chairman). plus należy się również za to, że wraz z rozwojem serii coraz więcej pomysłów na gry autor dostawał od czytelników, przez co poniekąd uczestniczyli oni w procesie twórczym. minusy tych zabaw są dwa. nie wszystkie gry da się niestety przetłumaczy na język polski. poza tym niektóre są niestety wrzucone od czapy.

podsumowując "Xanth" to cudowna, baśniowa, magiczna seria, którą z całego serca polecam każdemu, choć nie każdemu może się ona spodobać. ja jestem naprawdę wielkim fanem (co można wywnioskować z długości posta), ale zdaję sobie sprawę, że współczesny czytelnik wychowany na bardziej dojrzałej fantasy może być nieusatysfakcjonowany nieco dziecinną prozą Anthony'ego. dlatego też nie mam wielkich nadziei na spektakularny sukces wznowienia serii (zwłaszcza jak się spojrzy na cenę nowego wydania "Zaklęcia dla Cameleon"), ale i tak gorąco kibicuję "Xanth" i z niecierpliwością czekam na polskie wydanie "Fauns and games".

akurat "Nocna..." wciąż czeka na swoją kolej a co do mojego zapału to szybko ostygł po przeczytaniu "Ogrze, ogrze" i potem długo nie mogłem się zabrać do powrotu. ale się przełamałem i znów utknąłem na "Okrutnym kłamstwie"... w końcu jednak przeczytałem wszystko co miałem. a już w okresie studiów nabyłem brakujące tomy i sobie teraz śmigam. jestem właśnie w połowie "demony nie drzemią" i później się właśnie za marę zabiorę. generalnie z Xanth jest tak, że im bliżej "Gargulca" tym lepiej. a Xanth na pewno jest przy Florydzie, bo Anthony mieszka na Florydzie i w każdej nocie o autorze jest, że zamieszkuje Xanth, a jego córki jeżdżą na jednorożcach, czy jakoś tak ale te Włochy są możliwe z powodu zawirowań z mechanizmem tarczy, kłania się tutaj znajomość "Gargulca" oraz pierwszych tomów... jestem psycholem, wiem

A ja wznawiam czytanie książki, którą Wredny z Frankiem zechcieli mi podarować na osiemnastkę Jest to na tyle grubaśne, że wiele lat (jak zresztą widać, całe wieki minęły) nie potrafiłam się zabrać. Ale powoli prę do przodu i drugi rozdział okazał się zaczątkiem czegoś intrygującego, z wyrazistą postacią pana od brudnej roboty. Książka nazywa się "Szklane księgi porywaczy snów" (szalony tytuł, doprawdy). Może się dowiem, czy tytuł ma jakiś związek z treścią.
Równolegle przedzieram się przez Czarodzicielstwo, które idzie mi dużo szybciej, bo te krótkie akapity bardzo ułatwiają czytanie po trochu. Doooobra książka.
Co do Glinianych nóg - była to pierwsza książka Xanthowa, którą czytałam i jak dotychczas chyba najlepsza według mnie.

Mój błąd, myślałam o Obowiązkowym gargulcu, a mój mózg przekształcił tytuł

udało mi się wreszcie ukończyć pięcioksiąg "Był sobie raz na zawsze król" z którym zmagałem się w ramach projektu Damian poznaje klasykę fantastyki. jest to wariacja na temat legendy arturiańskiej napisana przez T.H.White'a w latach 1936-1942. posiadane przez mnie wydanie to trzy książki z których pierwsza zawiera tomy pierwszy (Miecz dla króla) i drugi (Wiedźma z lasu), druga tom trzeci (Rycerz spod ciemnej gwiazdy), zaś trzecia tomy czwarty (Świeca na wietrze) i piąty (Księga Merlina). muszę przyznać, że jest to naprawdę ciężka lektura i zmagałem się z nią przez ostatnich osiem miesięcy (plus kilka tygodni na pierwszym roku). White miał specyficzny styl, który charakteryzuje się masą zbędnych wtrąceń. do tego cały tekst przesiąknięty jest jego mizoginią i prywatnymi poglądami na temat człowieka, na które spory wpływ miały z pewnością czasy w jakich jego dzieło powstawało. strasznie też rażą robione na siłę przypasowania konkretnych postaci do różnych stronnictw (np. Mordred miał za sobą komunistów). do tego absurdalne ahistoryzmy i tutaj znów Mordred, który oblegając Ginewrę w Tower używał armat (Oo). problemem jest również to, że White w zasadzie w ogóle nie pokazuje nam rozgrywających się wydarzeń. dla niego liczą się morały i faszerowanie czytelnika własnymi poglądami, zaś całą akcję skraca i streszcza jak tylko może. no i przerabia legendę na własną modłę. najlepsze z całego pięcioksięgu są tomy pierwszy i ostatni. w Mieczu dla króla młody Artur nie znając jeszcze swego przeznaczenia spędza beztroskie lata na uczeniu się o zwyczajach zwierząt po kolei stając się różnymi z nich za sprawa swego nauczyciela Merlina. później dostajemy Wiedźmę z lasu w której to świeżo upieczony król toczy wojnę o utrzymanie się na tronie, a równolegle poznajemy dzieciństwo Gawaine'a i jego trzech młodszych braci. później dostajemy losy Lancelota i finał historii najsłynniejszego romansu w dziejach świata. Księga Merlina to swego rodzaju epilog, w którym stary Artur ponownie odwiedza zwierzęcy świat, a White dywaguje na temat ludzkiej natury. koniec końców dochodzi jednak do podobnych wniosków co ja, więc ma jednak plusa.

podsumowując książki są napisane topornie i czyta się je ciężko (poza ostatnią, którą pochłonąłem w kilka dni). gdybym nie był masochistą, to w życiu bym się za to nie zabrał.